Sobór w Efezie

Był wynikiem konfliktu, który wybuchł pomiędzy patriarchą Nestoriuszem (ok. 381-451) a patriarchą Aleksandrii Cyrylem (+ 444) i był związany z rywalizacją, jaka istniała pomiędzy Aleksandrią (której było bliżej do Rzymu) a Konstantynopolem.Nestoriusz, ksiądz z Antiochii, następnie patriarcha Konstantynopola, był zwolennikiem chrystologii „oddolnej”, „wstępującej”. Wychodząc, zgodnie z tradycją antiocheńską, od Jezusa-człowieka, pytał, w jaki sposób był on zjednoczony z Synem Bożym. Jego chrystologię można określić jako homo assumptus (Logos nie przyjął ludzkiej natury, lecz osobowo bytującego samoistnie człowieka). W tym czasie biskupem Aleksandrii był Cyryl, reprezentant chrystologii „odgórnej”, „zstępującej”. Wychodząc od boskiego Logosu, pytał, w jaki sposób przyjął On prawdziwą naturę ludzką w Jezusie Chrystusie.

    Decydującym momentem w dyspucie było zakwestionowanie przez Nestoriusza tytułu Theotokos wobec Maryi. Twierdził on, że narodzenie się Jezusa jako człowieka nie mogło odnosić się do Syna Bożego, zatem Maryja może być nazywana Christotokos, Matką Chrystusa, ale nie Theotokos, Matką Boga. To oznaczało postawienie obok siebie dwóch odrębnych podmiotów: z jednej strony Logosu, z drugiej Jezusa Chrystusa. Ich jedność Nestoriusz rozumiał jako „koniunkcję”, połączenie, zakładając istnienie dwóch podmiotów konkretnie istniejących: człowieka i Boga"